Chia di sản thừa kế theo di chúc

Di sản thừa kế chính là các tài sản thuộc sở hữu của người để lại thừa kế lúc họ còn sống. Đó có thể là vật, tiền, giấy tờ có giá và quyền tài sản. Khi phân chia di sản cần xác định một cách chính xác khối di sản thừa kế của người chết để lại, xác định chính xác phần di sản mà họ được hưởng theo di chúc hoặc theo pháp luật. Đây là hoạt động có ý nghĩa quan trọng trong việc giải quyết đúng các tranh chấp thừa kế.

1. Tìm hiểu di sản thừa kế là gì?

Di sản thừa kế được hiểu là tài sản của người chết để lại cho những người còn sống, bao gồm tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác. Di sản thừa kế có thể là tiền, giấy tờ có giá, vật, quyền tài sản thuộc sở hữu của người để lại di sản. Việc xác định di sản mà người chết để lại căn cứ vào giấy tờ chứng minh quyền sở hữu hoặc sử dụng hợp pháp đối với khối tài sản đó. Đối với di sản là tài sản thuộc sở hữu chung thì việc xác định tài sản chung của người để lại di sản có thể dựa vào những thỏa thuận đã có từ trước hoặc căn cứ vào văn bản do cơ quan có thẩm quyền cấp.

Như vậy, di sản thừa kế chính là toàn bộ tài sản thuộc quyền sở hữu hợp pháp của người đã chết, quyền về tài sản của người đó để lại.

2. Giấy tờ nào chứng minh quyền sử dụng, quyền sở hữu tài sản là di sản thừa kế?

Văn phòng đăng ký bản quyền xin chia sẻ những loại giấy tờ giúp chứng minh quyền sử dụng, quyền sở hữu tài sản là di sản thừa kế bao gồm nhưng không giới hạn như trên dưới:

• GCN quyền sử dụng đất, GCN quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, GCN quyền sử dụng đất ở do UBND cấp, GCN quyền sở hữu công trình trên đất, các loại giấy tờ khác về nhà ở (bản chính kèm bản sao);
• Văn bản bán nhà được UBND chứng nhận (nếu có);
• Biên lai thu tiền thuế nhà đất (nếu có);
• Giấy phép xây dựng (nếu có);
• Biên bản về việc kiểm tra công trình hoàn thành (nếu có);
• Bản vẽ do cơ quan, đơn vị có thẩm quyền thực hiện đã được UBND hoặc Phòng Tài nguyên và môi trường xác nhận kiểm tra nội nghiệp, quy hoạch (nếu có);
• Các giấy tờ tài sản khác, như: Sổ tiết kiệm, chứng chỉ tiền gửi, giấy xác nhận của ngân hàng mở tài khoản, giấy đăng ký xe ô tô, cổ phiếu,….

3. Quy định về phân chia tài sản theo di chúc như thế nào?

Việc phân chia di sản thừa kế theo di chúc diễn ra như sau:

• Phân chia tài sản theo ý chí của người để lại di chúc;
• Chia đều di sản cho những người thừa kế được chỉ định trong di chúc: Khi di chúc không xác định rõ phần của từng người thừa kế;
• Chia di sản thừa kế theo tỷ lệ: Khi người lập di chúc đã chỉ định những người thừa kế trong di chúc đồng thời xác định rõ ràng tỷ lệ nhận phần di sản thừa kế của mỗi người là bao nhiêu trên tổng giá trị khối di sản trong di chúc đó thì thì tỷ lệ này được tính trên giá trị khối di sản đang còn vào thời điểm phân chia di sản;
• Chia di sản thừa kế theo hiện vật: Cách phân chia di sản này được thực hiện trong trường hợp người để lại di sản đã xác định rõ trong di chúc về người thừa kế được hưởng hiện vật nào. Người thừa kế được nhận hiện vật kèm hoa lợi, lợi tức từ hiện vật đó hoặc phải chịu phần giá trị của hiện vật bị giảm sút; nếu hiện vật bị tiêu hủy do người khác thì có quyền yêu cầu họ bồi thường.

Chú ý: Cần xem xét đến trường hợp những người được hưởng di sản thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc. Nếu có, cần dành phần di sản thừa kế cho họ bằng hai phần ba suất thừa kế của một người thừa kế theo pháp luật khi họ không được người viết di chúc cho hưởng di sản hoặc được hưởng ít hơn hai phần ba suất thừa kế của một người thừa kế theo pháp luật.