Khái niệm nhượng quyền thương mại. Hình thức này có đặc điểm gì?

Hoạt động nhượng quyền thương mại được sử dụng rộng rãi trong thời buổi hiện nay. Tuy nhiên, nhiều người còn khá mơ hồ về hình thức này. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm vững khái niệm nhượng quyền thương mại là gì? Đặc điểm nhượng quyền thương mại. Quyền lợi và nghĩa vụ của bên nhượng quyền, nhận quyền.

1. Khái niệm nhượng quyền thương mại

Nhượng quyền thương mại được biết tới là một hoạt động thương mại đặc thù, gồm có bên nhượng quyền và bên nhận nhượng quyền. Theo đó, bên nhượng quyền sẽ cho phép và yêu cầu bên nhận quyền thương mại phải tự thực hiện cung ứng dịch vụ, mua bán hàng hóa theo những điều kiện sau:

• Điều hành quá trình thực hiện kinh doanh: Bên nhượng quyền thương mại sẽ kiểm soát và hỗ trợ bên nhận chuyển nhượng trong hoạt động kinh doanh để đạt hiệu quả tối ưu.
• Cung ứng dịch vụ, mua bán hàng hoá: Theo cách thức kinh doanh của bên nhượng quyền và phải gắn nhãn hiệu hàng hoá, tên thương mại, khẩu hiệu kinh doanh, biểu tượng kinh doanh,…

2. Đặc điểm của loại hình nhượng quyền thương mại

Dựa trên khái niệm nhượng quyền thương mại, ta dễ dàng nhận thấy những đặc điểm nổi trội của loại hình này như sau:

• Đối tượng thực hiện nhượng quyền: Là quyền thương mại – Đây là quyền tiến hành kinh doanh hàng hoá, dịch vụ theo cách thức của bên nhượng quyền, cùng với đó là việc được sử dụng thương hiệu, tên thương mại, bí quyết kinh doanh,… của bên nhượng quyền;
• Chủ thể thực hiện nhượng quyền: Gồm bên nhượng quyền thương mại, bên nhận quyền thương mại và đều phải là thương nhân;
• Mối quan hệ hỗ trợ mật thiết của bên nhượng quyền và bên nhận quyền: Tính mật thiết được thể hiện từ khi các bên thiết lập quan hệ nhượng quyền thương mại. Khi đó, bên nhượng quyền cung cấp tài liệu, đào tạo nhân viên của bên nhận quyền. Đồng thời, phải thường xuyên trợ giúp kỹ thuật, đào tạo nhân viên của bên nhận quyền đối với những ứng dụng mới áp dụng chung cho cả hệ thống;
• Sự kiểm soát của bên nhượng quyền: Quyền kiểm soát được thể hiện ở việc bên nhượng quyền có thể định kỳ hoặc đột xuất kiểm tra việc thực hiện các quyền thương mại của bên nhận quyền. Sự kiểm soát hoạt động điều hành kinh doanh là cần thiết để tạo nên chất kết dính quan trọng trong việc xây dựng tính thống nhất của hệ thống nhượng quyền và sự ổn định về chất lượng hàng hoá, dịch vụ.

3. Quyền lợi và nghĩa vụ của các chủ thể nhượng quyền

Bên nhượng quyền và bên nhận nhượng quyền đều có những quyền và nghĩa vụ nhất định khi tiến hành nhượng quyền thương mại, cụ thể như sau:

Thứ nhất, quyền và nghĩa vụ bên nhượng quyền

Về quyền lợi:

• Nhận tiền nhượng quyền;
• Tổ chức hoạt động quảng cáo cho hệ thống nhượng quyền thương mại và mạng lưới nhượng quyền thương mại;
• Kiểm tra định kỳ hoặc đột xuất hoạt động kinh doanh của bên nhận quyền nhằm bảo đảm sự thống nhất của hệ thống nhượng quyền và sự ổn định về chất lượng hàng hoá, dịch vụ.

Về nghĩa vụ:

• Cung cấp tài liệu hướng dẫn về hệ thống nhượng quyền;
• Đào tạo ban đầu và hỗ trợ kỹ thuật thường xuyên cho thương nhân nhận nhượng quyền để điều hành hoạt động theo đúng hệ thống nhượng quyền thương mại;
• Thiết kế và sắp xếp địa điểm bán hàng, cung ứng dịch vụ;
• Bảo đảm quyền sở hữu trí tuệ đối với tất cả đối tượng trong hợp đồng nhượng quyền;
• Đối xử bình đẳng với tất cả chủ thể nhận quyền trong hệ thống nhượng quyền thương mại.

Thứ hai, quyền và nghĩa vụ bên nhận quyền

Về quyền lợi:

• Yêu cầu bên nhượng quyền trợ giúp kỹ thuật có liên quan đến hệ thống nhượng quyền thương mại;
• Yêu cầu bên nhượng quyền đối xử bình đẳng với các bên nhận quyền khác trong hệ thống nhượng quyền thương mại.

Về nghĩa vụ:

• Trả tiền nhượng quyền và những khoản thanh toán khác theo hợp đồng nhượng quyền thương mại;
• Đầu tư đầy đủ cơ sở vật chất, nguồn tài chính và nhân lực để tiếp nhận các quyền và bí quyết kinh doanh mà bên nhượng quyền chuyển giao;
• Chấp nhận sự kiểm soát, hướng dẫn từ bên nhượng quyền; tuân thủ các yêu cầu về thiết kế, sắp xếp địa điểm bán hàng, cung ứng dịch vụ của thương nhân nhượng quyền;
• Giữ bí mật kinh doanh, kể cả sau khi hợp đồng nhượng quyền thương mại kết thúc hoặc chấm dứt;
• Ngừng sử dụng quyền sở hữu trí tuệ (nhãn hiệu hàng hoá, tên thương mại, khẩu hiệu kinh doanh, biểu tượng kinh doanh…) (nếu có) hoặc hệ thống nhượng quyền khi kết thúc hoặc chấm dứt hợp đồng nhượng quyền;
• Điều hành hoạt động phù hợp với hệ thống nhượng quyền;
• Không được nhượng quyền lại khi không có sự chấp thuận của bên nhượng quyền.