Khái niệm bản quyền phần mềm và thủ tục đăng ký

Để tạo ra một phần mềm hoàn chỉnh cần bỏ rất nhiều thời gian, tiền bạc và trải qua nhiều công đoạn sáng tạo khác nhau. Tùy thuộc vào cách thức thể hiện các loại bản quyền phần mềm mà tác giả hoặc chủ sở hữu chương trình máy tính có thể thực hiện đăng ký bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ phù hợp với nhu cầu của mình. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu thêm khái niệm bản quyền phần mềm, thủ tục đăng ký bản quyền để bạn hiểu rõ hơn vấn đề.

1. Tìm hiểu khái niệm bản quyền phần mềm

Bản quyền phần mềm được hiểu là quyền tác giả của tổ chức, cá nhân đối với chương trình máy tính do mình sáng tạo hoặc sở hữu. Quyền này phát sinh kể từ khi chương trình máy tính được sáng tạo ra và thể hiện dưới dạng một vật nhất định. Quyền tác giả sẽ gồm:

Thứ nhất, quyền nhân thân

Là những quyền gắn liền với tác giả và không thể chuyển giao cho chủ thể khác được, trừ quyền công bố tác phẩm. Quyền nhân thân gồm:

• Quyền đứng tên trên phần mềm máy tính; được nêu tên khi công bố, sử dụng phần mềm;
• Quyền đặt tên cho phần mềm;
• Quyền công bố chương trình máy tính mà mình sở hữu hoặc cho phép chủ thể khác công bố phần mềm;
• Quyền không cho chủ thể khác sửa chữa, cắt xén hoặc xuyên tạc chương trình máy tính.

Thứ hai, quyền tài sản

Đây là những quyền có thể chuyển giao được. Gồm những quyền sau:

• Làm tác phẩm phái sinh;
• Biểu diễn tác phẩm trước công chúng;
• Sao chép phần mềm;
• Quyền phân phối, quyền nhập khẩu bản gốc hoặc bản sao phần mềm mà mình đang sở hữu;
• Truyền đạt tác phẩm đến công chúng;
• Quyền cho chủ thể khác thuê bản gốc hoặc bản sao phần mềm của bản thân.

2. Vì sao cần đăng ký bản quyền phần mềm?

Phần mềm máy tính thuộc đối tượng của quyền tác giả, pháp luật bảo hộ ngay từ khi tác phẩm ra đời và thể hiện dưới một hình thức vật chất nhất định. Vì vậy, dù có thực hiện thủ tục đăng ký hay không thì phần mềm vẫn được pháp luật tự động bảo hộ.

Tuy nhiên, tác giả và chủ sở hữu phần mềm nên tiến hành đăng ký bản quyền bởi những lý do sau:

• Được cấp Giấy chứng nhận đăng ký bảo hộ phần mềm. Kể từ khi được cấp văn bằng bảo hộ, bạn sẽ không cần phải chứng minh quyền tác giả thuộc về mình khi có tranh chấp xảy ra, trừ khi có bằng chứng chứng minh ngược lại, tức là có bằng chứng chứng minh bạn không có quyền tác giả đối với chương trình máy tính đó;
• Giúp chủ sở hữu phần mềm được toàn quyền sử dụng đồng thời xử lý và ngăn chặn hành vi xâm phạm của bên thứ 3;
• Giúp cho chủ sở hữu tiến hành thuận tiện một số thủ tục hành chính với cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
• Góp phần tạo nên giá trị thương mại trong tương lai.

3. Thủ tục đăng ký bản quyền phần mềm mới nhất

Trình tự các bước khi đăng ký bản quyền phần mềm được diễn ra như sau:

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ

Bộ hồ sơ đăng ký quyền tác giả phần mềm sẽ bao gồm những giấy tờ sau:

• Tờ khai yêu cầu bảo hộ quyền tác giả phần mềm;
• Hai đĩa CD chứa nội dung chương trình máy tính và 02 bản in phần mềm;
• Nếu được uỷ quyền thực hiện thủ tục thì cung cấp giấy ủy quyền;
• Giấy tờ chứng minh quyền nộp đơn;
• Giấy tờ đồng ý đăng ký bảo hộ quyền tác giả của đồng tác giả;
• Văn bản đồng ý thực hiện đăng ký bảo hộ của chủ sở hữu.

Bước 2: Nộp đơn đăng ký

Các bạn có thể nộp hồ sơ trực tiếp hoặc nộp qua đường bưu điện đến trụ sở Cục Bản quyền tác giả hoặc Văn phòng đại diện tại TP. Hồ Chí Minh, TP. Đà Nẵng.

Bước 3: Quyết định cấp văn bằng

Trong thời hạn 15 ngày làm việc, kể từ khi nhận được đầy đủ giấy tờ đăng ký bảo hộ hợp lệ, Cục Bản quyền tác giả sẽ cấp văn bằng bảo hộ đăng ký quyền tác giả. Nếu giấy tờ đăng ký bảo hộ không đầy đủ hoặc không hợp lệ thì Cục Bản quyền tác giả sẽ ra văn bản thông báo từ chối có nêu rõ lý do cho người nộp đơn.