Các vấn đề về nhượng quyền thương mại cần nhớ
Mục lục
Một trong những hình thức kinh doanh phổ biến hiện nay để có thể nhanh chóng có được tiếng tăm trên thị trường là tiến hành nhượng quyền. Vậy nhượng quyền thương mại được hiểu như thế nào cho đúng? Các vấn đề về nhượng quyền thương mại cần lưu ý gì? Cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết và cụ thể trong nội dung bài viết dưới đây nhé.
1. Nhượng quyền thương mại được định nghĩa như thế nào?
Khái niệm về nhượng quyền thương mại được nhìn nhận dưới 2 góc độ là góc độ kinh tế và góc độ pháp lý.
Đứng dưới góc độ kinh tế thì hoạt động nhượng quyền thương mại chính là một trong những cách thức kinh doanh đem lại lợi nhuận lớn. Đồng thời cũng chính là một cơ hội đầu tư xúc tiến thương mại hoặc một cơ hội. Đồng thời nhằm hạn chế rủi ro trong những hoạt động kinh doanh độc lập của các bên nhận quyền và nhượng quyền thương mại.
Còn dưới góc độ pháp lý: Theo quy định tại Điều 284 Luật Thương mại năm 2005 sửa đổi, bổ sung 2019 (Luật Thương mại) quy định như sau:
“Điều 284. Nhượng quyền thương mại
Nhượng quyền thương mại là hoạt động thương mại, theo đó bên nhượng quyền cho phép và yêu cầu bên nhận quyền tự mình tiến hành việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ theo các điều kiện sau đây:
1. Việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ được tiến hành theo cách thức tổ chức kinh doanh do bên nhượng quyền quy định và được gắn với nhãn hiệu hàng hoá, tên thương mại, bí quyết kinh doanh, khẩu hiệu kinh doanh, biểu tượng kinh doanh, quảng cáo của bên nhượng quyền;
2. Bên nhượng quyền có quyền kiểm soát và trợ giúp cho bên nhận quyền trong việc điều hành công việc kinh doanh.”
2. Các vấn đề về nhượng quyền thương mại cần lưu ý
Các vấn đề về nhượng quyền thương mại cần ghi nhớ đó là:
2.1. Chủ thể của quan hệ nhượng quyền thương mại
Trong quan hệ nhượng quyền thương mại sẽ tồn tại hai chủ thể là bên nhượng quyền và bên nhận quyền. Do đây là hoạt động đặc thù nên hầu hết các nước đều quy định chủ thể phải là thương nhân, tồn tại hợp pháp, có thẩm quyền kinh doanh và có quyền hoạt động thương mại phù hợp với đối tượng được nhượng quyền.
Ở Việt Nam pháp luật thương mại đã ghi nhận các đối tượng có thể trở thành chủ thể của một quan hệ nhượng quyền thương mại, bao gồm: Bên nhượng quyền, bên nhận quyền, bên nhượng quyền thứ cấp, bên nhận quyền sơ cấp và bên nhận quyền thứ cấp.
2.2. Quyền và nghĩa vụ của bên nhượng quyền
Quyền của bên nhượng quyền thương mại được quy định tại Điều 286 Luật Thương mại:
“Trừ trường hợp có thỏa thuận khác, thương nhân nhượng quyền có các quyền sau đây:
1. Nhận tiền nhượng quyền;
2. Tổ chức quảng cáo cho hệ thống nhượng quyền thương mại và mạng lưới nhượng quyền thương mại;
3. Kiểm tra định kỳ hoặc đột xuất hoạt động của bên nhận quyền nhằm bảo đảm sự thống nhất của hệ thống nhượng quyền thương mại và sự ổn định về chất lượng hàng hoá, dịch vụ.”
Như vậy, nếu như giữa bên nhượng quyền và bên nhận quyền không có thoả thuận nào khác thì bên nhượng quyền có các quyền nêu trên. Tuy nhiên pháp luật Việt Nam chưa có quy định về quyền được kiểm soát của bên nhượng trong hệ thống nhượng quyền nói chung và trong quan hệ đối với từng bên nhận quyền trong từng hợp đồng nói riêng. Do đó, các bên phải tự thiết kế nên những điều khoản nhằm ràng buộc trách nhiệm và tự bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình trong quan hệ đó.
Còn nghĩa vụ của bên nhượng quyền thương mại được quy định tại Điều 287 Luật Thương mại:
“Trừ trường hợp có thỏa thuận khác, thương nhân nhượng quyền có các nghĩa vụ sau đây:
1. Cung cấp tài liệu hướng dẫn về hệ thống nhượng quyền thương mại cho bên nhận quyền;
2. Đào tạo ban đầu và cung cấp trợ giúp kỹ thuật thường xuyên cho thương nhân nhận quyền để điều hành hoạt động theo đúng hệ thống nhượng quyền thương mại;
3. Thiết kế và sắp xếp địa điểm bán hàng, cung ứng dịch vụ bằng chi phí của thương nhân nhận quyền;
4. Bảo đảm quyền sở hữu trí tuệ đối với đối tượng được ghi trong hợp đồng nhượng quyền;
5. Đối xử bình đẳng với các thương nhân nhận quyền trong hệ thống nhượng quyền thương mại.”
Theo đó, bên cạnh các quyền thì bên nhượng quyền cũng phải thực hiện các nghĩa vụ của mình để đảm bảo quyền cho bên nhận. Đối với những nghĩa vụ chính của bên nhượng quyền như đã kể trên thì pháp luật Việt Nam cũng không có khác biệt gì đáng kể so với pháp luật các nước khác.
2.3. Quyền và nghĩa vụ của bên nhận quyền
Trong quan hệ hợp đồng nhượng quyền thương mại, xét về khía cạnh kinh tế cũng như khía cạnh pháp lý, bên nhận quyền phải chịu nhiều ràng buộc từ phía bên nhượng quyền ở mọi thời điểm. Tuy nhiên, bên cạnh những ràng buộc đó thì bên nhận cũng có một số quyền. Các quyền này được quy định cụ thể tại Điều 288 Luật Thương mại.
“Trừ trường hợp có thỏa thuận khác, thương nhân nhận quyền có các quyền sau đây:
1. Yêu cầu thương nhân nhượng quyền cung cấp đầy đủ trợ giúp kỹ thuật có liên quan đến hệ thống nhượng quyền thương mại;
2. Yêu cầu thương nhân nhượng quyền đối xử bình đẳng với các thương nhân nhận quyền khác trong hệ thống nhượng quyền thương mại.”
Các nghĩa vụ của bên nhận quyền thương mại được quy định cụ thể tại Điều 289 Luật Thương mại.
“Trừ trường hợp có thỏa thuận khác, thương nhân nhận quyền có các nghĩa vụ sau đây:
1. Trả tiền nhượng quyền và các khoản thanh toán khác theo hợp đồng nhượng quyền thương mại;
2. Đầu tư đủ cơ sở vật chất, nguồn tài chính và nhân lực để tiếp nhận các quyền và bí quyết kinh doanh mà bên nhượng quyền chuyển giao;
3. Chấp nhận sự kiểm soát, giám sát và hướng dẫn của bên nhượng quyền; tuân thủ các yêu cầu về thiết kế, sắp xếp địa điểm bán hàng, cung ứng dịch vụ của thương nhân nhượng quyền;
4. Giữ bí mật về bí quyết kinh doanh đã được nhượng quyền, kể cả sau khi hợp đồng nhượng quyền thương mại kết thúc hoặc chấm dứt;
5. Ngừng sử dụng nhãn hiệu hàng hoá, tên thương mại, khẩu hiệu kinh doanh, biểu tượng kinh doanh và các quyền sở hữu trí tuệ khác (nếu có) hoặc hệ thống của bên nhượng quyền khi kết thúc hoặc chấm dứt hợp đồng nhượng quyền thương mại;
6. Điều hành hoạt động phù hợp với hệ thống nhượng quyền thương mại;
7. Không được nhượng quyền lại trong trường hợp không có sự chấp thuận của bên nhượng quyền.”
Trên đây là toàn bộ chia sẻ của chúng tôi về các vấn đề về nhượng quyền thương mại để bạn đọc lưu ý. Nếu bạn có vướng mắc gì hãy liên hệ với chúng tôi nhé.
