Hành vi vi phạm kiểu dáng công nghiệp

1. Điều kiện cần thiết để đăng ký và được bảo hộ kiểu dáng công nghiệp

Việc đăng ký bảo hộ kiểu dáng không chỉ là biện pháp bảo vệ quyền lợi pháp lý cho chủ sở hữu mà còn là chiến lược ngăn chặn nguy cơ sao chép, từ đó bảo đảm nguồn lợi nhuận bền vững cho doanh nghiệp.

Để được cấp văn bằng bảo hộ kiểu dáng công nghiệp, thiết kế cần đáp ứng đồng thời ba điều kiện cơ bản sau:

• Tính mới: Kiểu dáng phải có sự khác biệt rõ ràng so với bất kỳ thiết kế nào đã được công khai trong nước hoặc quốc tế trước ngày nộp đơn hoặc ngày ưu tiên.
• Tính sáng tạo: Thiết kế phải bộc lộ nét đột phá, không dễ suy đoán hay hình dung được bởi người có kiến thức phổ thông trong ngành.
• Tính khả dụng trong công nghiệp: Kiểu dáng phải phù hợp để áp dụng vào sản xuất hàng loạt với hình thức ổn định và đồng nhất.

Xem thêm: Tìm hiểu thủ tục đăng ký bản quyền phần mềm ở đâu?

2. Các hành vi bị coi là vi phạm kiểu dáng công nghiệp

Theo Điều 126 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (được sửa đổi, bổ sung năm 2022), các hành vi sau đây được xem là xâm phạm quyền kiểu dáng công nghiệp:

• Việc sử dụng trái phép kiểu dáng đang trong thời gian bảo hộ hoặc áp dụng thiết kế có hình thức gần giống đến mức gây nhầm lẫn, khi chưa có sự đồng ý từ chủ sở hữu, được xem là hành vi xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp
• Sử dụng kiểu dáng công nghiệp mà không thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định về quyền tạm thời.

Về quyền tạm thời, Điều 131 của Luật nêu rõ cơ chế bảo vệ trong giai đoạn chờ cấp văn bằng:

• Trong quá trình chờ xét duyệt đơn đăng ký, nếu người nộp đơn phát hiện kiểu dáng của mình bị một bên khác sử dụng vào mục đích thương mại mà không có quyền sử dụng trước, họ có quyền gửi thông báo bằng văn bản. Thông báo cần nêu rõ ngày nộp đơn và ngày công bố đơn trên Công báo sở hữu công nghiệp, yêu cầu đối tượng liên quan ngừng sử dụng hoặc chỉ được tiếp tục khi có thỏa thuận.
• Nếu cá nhân hoặc tổ chức vẫn cố tình sử dụng kiểu dáng dù đã được thông báo và kiểu dáng đã được cấp văn bằng bảo hộ, chủ sở hữu có thể yêu cầu bồi thường thiệt hại tương ứng với giá trị chuyển nhượng quyền sử dụng, được tính dựa trên thời gian và quy mô khai thác thực tế.

3. Xử lý vi phạm kiểu dáng công nghiệp

Khi phát hiện hành vi xâm phạm quyền kiểu dáng công nghiệp, chủ sở hữu có thể chủ động triển khai các biện pháp cần thiết nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.

Bước 1: Đưa kiểu dáng công nghiệp đi giám định chuyên môn.

Doanh nghiệp có thể nộp đề nghị giám định tới Viện Khoa học Sở hữu trí tuệ để kiểm tra khả năng xảy ra hành vi xâm phạm kiểu dáng công nghiệp. Kết luận giám định là chứng cứ pháp lý quan trọng, hỗ trợ chủ sở hữu đánh giá mức độ vi phạm và lựa chọn hướng xử lý hiệu quả. Thời gian giám định thường mất khoảng 26 ngày làm việc; trong trường hợp xử lý nhanh, kết quả có thể được cấp trong vòng 5 ngày làm việc.

Bước 2: Ra thông báo nhắc nhở đối tượng vi phạm.

Sau khi có kết quả giám định, chủ sở hữu có thể ủy quyền cho đại diện sở hữu trí tuệ gửi thư cảnh báo đến tổ chức hoặc cá nhân vi phạm. 

Bước 3: Yêu cầu xử lý vi phạm theo quy định pháp luật. 

Nếu bên vi phạm tỏ thái độ né tránh hoặc tiếp tục hành vi dù đã bị cảnh báo, chủ sở hữu có thể đề nghị cơ quan chức năng vào cuộc. 

4. Giữ trọn quyền lợi kiểu dáng công nghiệp cùng dịch vụ pháp lý uy tín

Văn phòng Đăng ký bản quyền triển khai quy trình đăng ký kiểu dáng công nghiệp một cách chuyên nghiệp và có hệ thống qua các bước sau:

• Tư vấn sơ bộ và chuyên sâu nhằm giúp Khách hàng nắm rõ quy trình, điều kiện bảo hộ và lựa chọn chiến lược đăng ký phù hợp.
• Thay mặt Khách hàng thực hiện việc nộp hồ sơ và theo dõi toàn bộ thủ tục pháp lý tại Cục Sở hữu trí tuệ cho đến khi có kết quả.
• Tiếp nhận và bàn giao Giấy chứng nhận đăng ký kiểu dáng công nghiệp một cách đầy đủ, đảm bảo Khách hàng lưu giữ và sử dụng đúng mục đích.