Điều kiện và thủ tục thành lập doanh nghiệp xã hội

Thủ tục thành lập doanh nghiệp xã hội được thành lập như các loại hình doanh nghiệp được quy định trong Luật doanh nghiệp hiện hành. Mục tiêu hoạt động của doanh nghiệp xã hội là giải quyết vấn đề xã hội, môi trường vì lợi ích công cộng, phần lớn lợi nhuận thu được sẽ dùng để phục vụ mục tiêu xã hội, môi trường vì lợi ích cộng đồng.

Thành lập doanh nghiệp xã hội cần đáp ứng những điều kiện nào?

Theo quy định tại Khoản 1 Điều 10 Luật Doanh nghiệp năm 2020, để trở thành doanh nghiệp xã hội phải đáp ứng các tiêu chí sau đây:

• Là doanh nghiệp được đăng ký thành lập theo các loại hình doanh nghiệp được quy định trong Luật Doanh nghiệp 2020;
• Mục tiêu hoạt động nhằm giải quyết các vấn đề trong xã hội, môi trường vì lợi ích của cả cộng đồng;
• Phải sử dụng tối thiểu 51% tổng lợi nhuận sau thuế hằng năm để thực hiện tái đầu tư các mục tiêu xã hội, môi trường như đã đăng ký.

Bên cạnh đó, theo quy định tại Khoản 2 Điều 10 Luật Doanh nghiệp năm 2020, doanh nghiệp xã hội cần:

Thứ nhất, phải duy trì mục tiêu xã hội, môi trường, mức lợi nhuận giữ lại để tái đầu tư và nội dung khác ghi tại Cam kết thực hiện mục tiêu xã hội, môi trường trong suốt quá trình hoạt động. 

Doanh nghiệp xã hội phải hoàn lại toàn bộ các ưu đãi, khoản viện trợ, tài trợ mà doanh nghiệp xã hội đã tiếp nhận để thực hiện mục tiêu xã hội, môi trường đã đăng ký khi không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ Cam kết thực hiện mục tiêu xã hội, môi trường và mức lợi nhuận giữ lại để tái đầu tư (trừ trường hợp chấm dứt mục tiêu xã hội, môi trường trước thời hạn đã cam kết).

Thứ hai, không được sử dụng các khoản tài trợ đã nhận vào mục đích khác ngoài bù đắp chi phí quản lý và chi phí hoạt động để giải quyết các vấn đề trong xã hội, môi trường đã đăng ký.

Thứ ba, khi nhận được các ưu đãi, hỗ trợ thì phải làm  báo cáo định kỳ hằng năm cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền về tình hình hoạt động.

Doanh nghiệp xã hội được nhận viện trợ từ những nguồn nào?

Doanh nghiệp xã hội được nhận viện trợ từ những nguồn sau:

• Tiếp nhận nguồn viện trợ phi chính phủ nước ngoài để thực hiện mục tiêu giải quyết các vấn đề xã hội, môi trường;
• Tiếp nhận khoản tài trợ bằng tài sản, tài chính hoặc hỗ trợ kỹ thuật để thực hiện mục tiêu giải quyết vấn đề xã hội, môi trường từ các cá nhân, cơ quan, tổ chức trong nước và những tổ chức nước ngoài đã đăng ký hoạt động tại Việt Nam.

Như vậy, doanh nghiệp xã hội được tiếp nhận viện trợ từ các nguồn: Viện trợ phi chính phủ nước ngoài, các cá nhân, cơ quan, tổ chức trong nước và tổ chức nước ngoài đã đăng ký hoạt động tại Việt Nam.

Thủ tục thành lập doanh nghiệp xã hội diễn ra như thế nào?

Theo quy định của pháp luật doanh nghiệp hiện hành, quy trình các bước thủ tục thành lập doanh nghiệp xã hội diễn ra như sau:

Bước 1: Chuẩn bị giấy tờ hồ sơ

Hồ sơ đăng ký thành lập doanh nghiệp xã hội tương ứng với từng loại hình kinh doanh. Nhìn chung gồm một số giấy tờ như sau:

• Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp;
• Điều lệ công ty;
• Danh sách những thành viên, cổ đông sáng lập và cổ đông nước ngoài;
• GCN đăng ký đầu tư;
• Bản sao y công chứng CCCD/CMND/hộ chiếu của chủ doanh nghiệp tư nhân, của các thành viên công ty, của các cổ đông sáng lập và cổ đông là nhà đầu tư nước ngoài là cá nhân;
• Quyết định thành lập, Giấy chứng nhận đăng ký công ty;
• Giấy tờ ủy quyền; CMND/CCCD/hộ chiếu của người đại diện theo ủy quyền của thành viên là tổ chức;

Bên cạnh đó, cần phải chuẩn bị thêm những giấy tờ dưới đây:

• Bản Cam kết thực hiện các mục tiêu vì xã hội, vì môi trường;
• Bản sao hợp lệ biên bản họp của Hội đồng thành viên (công ty TNHH hai thành viên trở lên); chủ sở hữu công ty hoặc Hội đồng thành viên hoặc chủ tịch công ty (công ty TNHH một thành viên); đại hội đồng cổ đông (công ty cổ phần), các thành viên hợp danh (công ty hợp danh).

Bước 2: Nộp hồ sơ thành lập doanh nghiệp

Nộp hồ sơ thành lập doanh nghiệp xã hội tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của Phòng Đăng ký kinh doanh – Sở Kế hoạch và Đầu tư nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính.

Bước 3: Tiếp nhận hồ sơ

Sau khi tiếp nhận hồ sơ đăng ký doanh nghiệp xã hội, nếu hồ sơ đầy đủ theo quy định thì cấp Giấy xác nhận đăng công bố thông tin Cam kết thực hiện các mục tiêu xã hội, môi trường trên Cổng thông tin quốc gia.

Bước 4: Giải quyết hồ sơ

Trong thời hạn 03 (ba) ngày làm việc, kể từ ngày tiếp nhận giấy tờ hồ sơ:

• Nếu hồ sơ đăng ký doanh nghiệp đủ điều kiện: Phòng Đăng ký kinh doanh – Sở Kế hoạch và Đầu tư thực hiện cập nhật thông tin Cam kết thực hiện mục tiêu vì xã hội, vì môi trường vào hồ sơ đăng ký doanh nghiệp và công khai trên Cổng thông tin quốc gia khi cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp cho doanh nghiệp;
• Nếu hồ sơ đăng ký doanh nghiệp bị từ chối: Phòng Đăng ký kinh doanh – Sở Kế hoạch và Đầu tư thông báo bằng văn bản nêu rõ lý do và các yêu cầu sửa đổi, bổ sung hồ sơ doanh nghiệp biết.