Phân biệt sáng chế và giải pháp hữu ích mới nhất 2023
Mục lục
1. Sáng chế, giải pháp hữu ích là gì?
Sáng chế được xem là giải pháp kỹ thuật dưới dạng quy trình hoặc sản phẩm nhằm giải quyết một vấn đề nhờ ứng dụng các quy luật tự nhiên. Sáng chế được bảo hộ độc quyền bằng cách cấp Bằng độc quyền sáng chế hoặc Bằng độc quyền giải pháp hữu ích.
Giải pháp hữu ích là giải pháp kỹ thuật mới so với trình độ kỹ thuật trên thế giới, có thể được áp dụng trong các lĩnh vực kinh tế, xã hội.
Xem thêm: Tư vấn cách đăng ký bản quyền hình ảnh
2. Sáng chế và giải pháp hữu ích được phân biệt như thế nào?
Sáng chế và giải pháp hữu ích là hai thuật ngữ sở hữu nhiều nét tương đồng nhưng bản chất lại hoàn toàn khác nhau. Dưới đây là những đặc điểm cơ bản để phân biệt sáng chế và giải pháp hữu ích:
2.1. Điểm giống nhau
Thứ nhất, giải pháp hữu ích và sáng chế đều là các giải pháp kỹ thuật. Giải pháp kỹ thuật là được hiểu là tập hợp cần và đủ các thông tin về phương tiện hoặc cách thức kỹ thuật nhằm giải quyết một nhiệm vụ xác định.
Thứ hai, về điều kiện bảo hộ sáng chế và giải pháp hữu ích đều đảm bảo tính mới và có khả năng áp dụng pháp luật:
- Sáng chế/giải pháp hữu ích được coi là có tính mới nếu chưa bị công khai dưới hình thức sử dụng, mô tả bằng văn bản hoặc bất kỳ hình thức nào khác ở trong nước hoặc ở nước ngoài trước ngày nộp đơn đăng ký sáng chế/giải pháp hữu ích hoặc trước ngày ưu tiên.
- Nếu chỉ có một số người có hạn được biết và có nghĩa vụ giữ bí mật về sáng chế/giải pháp hữu ích thì sáng chế/giải pháp hữu ích đó được coi là chưa bị bộc lộ công khai.
- Sáng chế/giải pháp hữu ích được coi là có khả năng áp dụng công nghiệp khi có thể sản xuất, chế tạo hàng loạt hoặc áp dụng lặp đi lặp lại quy trình là nội dung của sáng chế và thu được kết quả ổn định.
Thứ ba, cả Bằng độc quyền sáng chế và Bằng độc quyền giải pháp hữu ích đều không được gia hạn. Do đó để duy trì hiệu lực của hai loại bằng này, chủ văn bằng bảo hộ phải nộp lệ phí duy trì.
2.2. Điểm khác nhau
Dưới đây là 4 điểm khác nhau giữa sáng chế và giải pháp hữu ích:
2.2.1. Về điều kiện bảo hộ
Điều kiện bảo hộ của giải pháp hữu ích có yêu cầu thấp hơn so với sáng chế. Bằng độc quyền sáng chế ngoài tính mới và khả năng áp dụng công nghiệp còn phải đáp ứng điều kiện về trình độ sáng tạo. Trong khi đó Giải pháp hữu ích chỉ cần một điều kiện là không phải hiểu biết thông thường.
2.2.2. Về hiệu lực của văn bằng bảo hộ
Bằng độc quyền sáng chế có hiệu lực từ ngày cấp và kéo dài 20 năm kể từ ngày nộp đơn. Còn Bằng độc quyền giải pháp hữu ích có hiệu lực kéo dài đến hết 10 năm kể từ ngày nộp đơn.
2.2.3. Thời gian bảo hộ
Đối tượng được bảo hộ dưới danh nghĩa giải pháp hữu ích hẹp hơn so với sáng chế. Thông thường, các quy trình không được bảo hộ dưới danh nghĩa là giải pháp hữu ích nhưng ngược lại sáng chế luôn được bảo hộ dưới dạng sản phẩm hoặc quy trình.
2.2.4. Quyền sử dụng trước
Điều 134 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 quy định:
“Trường hợp trước ngày đơn đăng ký sáng chế, kiểu dáng công nghiệp được công bố mà có người đã sử dụng hoặc chuẩn bị các điều kiện cần thiết để sử dụng sáng chế, kiểu dáng công nghiệp đồng nhất với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp trong đơn đăng ký nhưng được tạo ra một cách độc lập (sau đây gọi là người có quyền sử dụng trước) thì sau khi văn bằng bảo hộ được cấp, người đó có quyền tiếp tục sử dụng sáng chế, kiểu dáng công nghiệp trong phạm vi và khối lượng đã sử dụng hoặc đã chuẩn bị để sử dụng mà không phải xin phép hoặc trả tiền đền bù cho chủ sở hữu sáng chế, kiểu dáng công nghiệp được bảo hộ. Việc thực hiện quyền của người sử dụng trước sáng chế, kiểu dáng công nghiệp không bị coi là xâm phạm quyền của chủ sở hữu sáng chế, kiểu dáng công nghiệp.”
Như vậy, sáng chế là đối tượng của quyền sử dụng trước còn giải pháp hữu ích thì không. Sau khi văn bằng bảo hộ được cấp, người có quyền sử dụng trước tiếp tục sử dụng sáng chế trong khối lượng và phạm vi đã sử dụng mà không phải xin phép hay trả tiền đền bù cho chủ sở hữu sáng chế được bảo hộ.
